Przed wiekami, według legendy, Sokołów założyli wojowie z Litwy. W czasie zbrojnej wyprawy zobaczyli wzniesienie, na którym rósł rozłożysty dąb. We późniejszych czasach stał się Sokołowem.
Ta legenda, ma w sobie niemałą część prawdy. Pierwsze odkryte przez archeologów ślady bytowania na terenie Sokołowa i okolic sięgają już VI w. n.e.
Sokołów Podlaski – prawa miejskie i podstawowe informacje
Prawa miejskie uzyskała Sokołów 20 kwietnia 1424 r. i stał się pierwszym miastem prywatnym na Podlasiu. Z nadania litewskiego władcy Jagiełły pierwszym właścicielem Sokołowa, był Mikołaj Sepieński, który ufundował pierwszy kościół i zaczął ściągać do miasteczka mieszkańców narodowości polskiej, ruskiej i żydowskiej.
Od Radziwiłłów do Ogińskich
Sokołów przechodził z rąk do rąk wielkich rodów polskich. Ostatnim panem Sokołowa z rodu Radziwiłłów był, znany z Sienkiewiczowskiej „Trylogii”, Bogusław Radziwiłł.
W 1668 r., miasto przeszło pod zarząd wojewody Jana Krasińskiego. W czasie reformacji Sokołów, podobnie jak Węgrów, był silnym ośrodkiem Arian na Podlasiu. W tych czasach miasteczko musiało przyjemne dla oka, gdyż wspomina o nim sam Georg Forster, słynnym uczestniku wyprawy Jamesa Cooka. Późniejsze rozbiory i wojna pruska radykalnie zatrzymały rozwój Sokołowa.
Sokołów – żydowski sztetl
Ze wspomnień najstarszych mieszkańców Sokołowa można dowiedzieć się, że obywatele pochodzenia żydowskiego stanowili duży odsetek populacji i trudnili się w większości kamasznictwem i krawiectwem. W ich rękach znajdował się prawie cały handel miasteczka. Tysiące sokołowskich Żydów zginęło w obozie zagłady w Treblince.
Cukrownia Elżbietów – pamiątka po rodzinie Hirschmanów
Od roku 1843 właścicielką Sokołowa była Elżbieta z Lorentzów Hirschman. Dwa lata od tej daty, kierowana przez nią spółka wzniosła cukrownię. Fabryka otrzymała nazwę „Elżbietów” i stała się największą cukrownią w Królestwie Polskim. Zatrudniała ponad 600 osób.
Załoga cukrowni przeszła do historii, jako dzielny oddział z czasów Powstania Styczniowego. Wyczerpujący artykuł o historii cukrowni z Sokołowa Podlaskiego znajdziesz tutaj: https://www.sokolow24.pl/niezwykle-losy-cukrowni-w-sokolowie-podlaskim/. Zabytkowe dziś obiekty cukrowni, pod opieką konserwatora, adaptowane są na sokołowski park przemysłowy.